علائم و درمان بیماری فلج بل در کودکان و بارداری چیست در دسته پزشکی و سلامت سایت علم سرا
همانطور که میدانید فلج بل بیماری است که در آن عضلات یک سمت صورت ضعیف یا فلج می شوند. این بیماری تنها یک سمت از صورت را در یک زمان تحت تاثیر می دهد و موجب سستی یا سفت شدن آن سمت می شود. آنجلینا جولی یک هنرپیشه هالیوودی است که به فلج بل مبتلا شده است.
فلج عصب زوج هفتم مغزی یا عصب صورتی منجر به فلج بل (Bell’s palsy) میشود. در این حالت عضلات صورت به صورت ناگهانی و به طور موقت فلج میشوند، اغلب تنها یک طرف صورت را گرفتار میکند. درگیری عصب صورتی معمولاً به تنهائی یک بیماری نیست بلکه علامتی از یک بیماری دیگر است مانند عفونت، آسیب یا تومور عصب صورتی. فلج خودبخودی عصب فاسیال بدون شواهد سایر بیماریها، فلج ایدیوپاتیک بل نامیده میشود و امکان بازگشت آن زیاد است. اگر چه دلایل زیادی وجود دارد که نشان میدهد فلج بل دارای یک مکانیسم ایمنی التهابی ویروسی است. این بیماری در هر گروه سنی رخ میدهد ولی در ۴۰–۲۰ سالگی شایع تر است. در یک جمعیت صدهزار نفری سالانه ۲۰–۱۰ مورد از آن رخ میدهد. علائم فلج بل شامل: ضعف در یک طرف صورت، انقباضات کوتاهمدت عضلانی، افتادگی پلک و لب، اشکریزش و سرازیر شدن آب دهان در طرف مبتلا، خشکی چشم، خشکی دهان، اختلال چشایی ، مشکل در مکیدن پستان توسط نوزاد و لبخند کج میباشد. در این مطلب از سایت جسارت در مورد علت و علائم و درمان خانگی بیماری فلج بل در بارداری چیست صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.
اغلب افراد مبتلا به فلج بل در طول دو تا سه هفته بدون درمان بهبود پیدا میکنند. موفقترین شیوه درمان این است که علت آسیب عصبی را شناسایی و برطرف کنیم. گاه سیتیاسکن یا ام.آر. آی مغز و الکترومیوگرافی عصب هفتم توصیه میشوند. اکثریت مبتلایان به فلج صورتی بل در طول سه تا شش ماه کاملاً بیعلامت میشوند. اغلب کورتیکواستروئیدهای خوراکی مانند پردنیزولون در درمان به کار میروند مصرف همزمان یک داروی ضد ویروس مانند اسیکلوویر سبب هم افزایی داروها شده و توصیه میشود. قطره چشمی متیل سلولز برای سلامت و حفاظت چشمی که مرتباً در معرض محیط اطراف است مفید است.
فلج بل یا عصب صورت اختلالی است که به دلیل التهاب، تورم یا فشردن شدن عصب کنترل کننده عضلات صورت، عضلات یک سمت صورت به طور موقت و ناگهانی دچار حالت سستی و فلج شده و کشیده یا منقبض می کند. افرادی که به فلج بل دچار می شوند ممکن است در لبخند زدن یا بستن چشم ها با مشکل مواجه شوند. فلج بل در همه سنین بخصوص در افراد ۱۶ تا ۶۰ ساله شایع است و علائم آن معمولا طی چند هفته کاهش می یابد. “چارلز بل” کالبد شکافی است که برای نخستین بار این اختلال را توصیف کرد و به همین دلیل این عارضه به “فلج بل” مشهور شده است.
علائم فلج بل معمولا ۱ یا ۲ هفته بعد از سرماخوردگی، عفونت گوش یا چشم و به طور ناگهانی ظاهر می شود. این علائم یک طرف صورت و در موارد نادر هر دو طرف صورت را تحت تاثیر قرار می دهد. برخی علائم و نشانه های فلج بل عبارتند از: آب ریزش دهان غیر قابل کنترل مشکل بلع و نوشیدن ناتوانی در نشان دادن حالات چهره مانند لبخند زدن یا اخم کردن سستی و ضعف صورت کشیدگی عضلات صورت خشکی چشم و دهان سردرد حساس شدن به صداها سوزش یا ناراحتی چشم در سمت آسیب دیده صورت توجه: در صورت مشاهده هریک از این نشانه ها سریعا به پزشک مراجعه کنید زیرا علائم فلج بل تاحدی مشابه بیماری های جدی همچون سکته یا تومور مغزی است.
فلج بل به دلیل تورم یا فشرده شدن عصب هفتم جمجمه (عصب صورت) رخ می دهد اما علت دقیق آن هنوز مشخص نشده است. بسیاری از محققان معتقدند این مسئله احتمالا به دلیل عفونت ویروسی ایجاد می شود. به نظر می رسد ویروس های زیر در ابتلا به فلج بل تاثیرگذار هستند: ویروس هرپس سیمپلکس (HSV)؛ که عامل بروز تبخال معمولی و تبخال تناسلی است ویروس اچ آی وی (HIV)؛ که به سیستم ایمنی آسیب می رساند ویروس سارکوئیدوز (sarcoidosis)؛ که باعث التهاب اندام ها می شود ویروس هرپس زوستر (herpes zoster)؛ که عامل آبله مرغان و زونا است ویروس Epstein-Barr؛ عامل بیماری مونونوکلئوز است بیماری لایم؛ نوعی عفونت باکتریایی است و توسط کنه آلوده منتقل می شود. فلج بل در افراد زیر بیشتر از سایرین دیده می شود: زنان باردار افراد مبتلا به دیابت افرادی که به عفونت ریه دچار هستند افرادی که دارای سابقه خانوادگی هستند
پزشک ابتدا به معاینه فیزیکی و بررسی میزان ضعف عضلات صورت می پردازد و سپس با آزمایش خون (برای تعیین وجود عفونت باکتریایی یا ویروسی) و ام آر آی یا سی تی اسکن (برای بررسی وضعیت اعصاب چهره) از ابتلا به فلج بل اطمینان حاصل می کند.
در اکثر موارد فلج بل خود به خود درمان می شود اما ممکن است هفته ها یا ماه ها طول بکشد تا عضلات صورت به حالت طبیعی خود بازگردند به همین دلیل تجویز برخی داروها و روش های خانگی ممکن است در روند بهبود تاثیر مثبت داشته باشد: ۱٫ داروهای فلج بل داروهای کورتیکواستروئید (کورتون) برای کاهش التهاب داروهای ضد ویروسی یا ضد باکتریایی؛ در صورتی که عامل فلج بل ویروس یا باکتری باشد داروهای مسکن مانند ایبوپروفن یا استامینوفن؛ برای کاهش درد خفیف قطره چشم
در این روش از هورمون پردنیزولون استفاده می شود. مطالعات نشان داده اگر پردنیزول طی ۷۲ ساعت پس از شروع علائم فلج بل مصرف شود تاثیر قابل توجهی در کاهش شدت علائم در ۱۲ ماه خواهد داشت. این استروئید التهاب را کاهش داده و به بهبود عصب آسیب دیده کمک می کند. داروی پردنیزولول معمولا به صورت قرص خوراکی، ۲ بار در روز و برای ۱۰ روز مصرف می شود.
ماساژ و تمرینات صورت؛ به مرور که عصب صورت بهبود می یابد بهتر است با انجام تمرینات مناسب و شل و سفت کردن عضلات آن ها را تقویت کرد. مراقبت دهان و دندان؛ در صورتی که حس ناحیه دهان مقداری یا به طور کامل از بین رفته باشد احتمال بروز پوسیدگی دندان و بیماری های دهان و نیاز به رعایت بهداشت دهان و دندان افزایش می یابد. جویدن غذا؛ در صورت بروز مشکلات بلع لازم است غذاهای راحت الحلقوم میل شود، جویدن کامل و آرام غذاخوردن بسیار اهمیت دارد. مراقبت از چشم؛ در صورتی که یکی از چشم ها به درستی بسته نمی شود توصیه می شود با مشورت پزشک از عینک های محافظ در طول روز، پچ چشم برای رفع خشکی چشم در شب و قطره های هیدراتاسیون چشم استفاده شود. گرم کردن ناحیه آسیب دیده؛ تجربه نشان داده استفاده از حوله یا کمپرس گرم و مرطوب برای آرام سازی و تسکین درد ناحیه صورت مفید است. طب سوزنی؛ طب سوزنی برای تحریک عضلات و عصب صورت بسیار مفید است و معمولا پس از ۱ یا ۲ جلسه درمانی علائم بهبودی ظاهر خواهد شد. مصرف ویتامین ها؛ ویتامین های B12 و B6 و زینک برای درمان فلج بل مفید هستند. یوگا و مدیتیشن؛ تمرینات آرام سازی مانند یوگا و مدیتیشن، ورزش منظم، تمرین تنفس عمیق و کنترل استرس همگی تاثیر عالی در کاهش علائم فلج بل خواهند داشت. روغن کرچک؛ ماساژ روغن کرچک گرم به بهبود گردش خون و جلوگیری از رشد باکتری ها و ویروس ها کمک می کند. ۱ قاشق غذاخوری روغن کرچک گرم را روی صورت ماساژ داده و با یک دستمال مرطوب و نرم به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بپوشانید. این کار را دو بار در روز تکرار کنید.
در صورتی که بیمار دچار آسیب جدی عصبی شده و بعد از ۹ ماه بهبود نیابد ممکن است از روش های زیر برای درمان استفاده شود: ۱٫ مایم تراپی نوعی درمان فیزیکی است که بیمار با انجام تمرینات مخصوص، عضلات صورت را به مرور تقویت کرده و به هماهنگی اجزای صورت کمک می کند. ۲٫ جراحی پلاستیک ممکن است از جراحی برای بهبود بخشیدن ظاهر و تقارن صورت استفاده شود. این روش تاثیرات مثبت شگرفی در ظاهر فرد ایجاد می کند اما مشکل عصب صورت را درمان نمی کند. ۳٫ بوتاکس تزریق ژل بوتاکس به بخش آسیب دیده صورت می تواند عضلات سفت صورت را شل کرده و انقباض عضلانی ناخواسته را کاهش دهد.
اگرچه فلج بل معمولا بدون عارضه خاصی درمان می شود اما در موارد شدید ممکن است خطرات زیر را به دنبال داشته باشد: آسیب عصب عضلانی جمجمه که عضلات صورت را کنترل می کند خشکی بیش از حد چشم که به عفونت چشم، زخم یا حتی نابینایی منجر می شود عارضه سینکینسیس، به اختلالی گفته می شود که حرکت دادن یک بخش از بدن باعث حرکت غیرارادی بخش دیگر شود، مثلا فرد لبخند می زند و همزمان چشمش بسته می شود.
به آرامی و ریلکس جلوی آینه بنشینید. ابروها را بالا ببرید، در صورت نیاز از انگشت ها برای این کار کمک بگیرید. ابروها را به سمت هم کشیده و اخم کنید. بینی را چین بیندازید. نفس عمیق کشیده و پره های بینی را گشاد کنید. سعی کنید گوشه دهان را به سمت خارج حرکت دهید. ابتدا یک طرف دهان و سپس طرف دیگر را بکشید تا حالت لبخند زدن ایجاد شده و حالت دو طرف چهره یکسان شود. اگر از انگشت ها برای این کار استفاده کرده اید آن ها را بردارید و ببینید بدون انگشت هم می توانید حالت لبخند را حفظ کنید.سر را ثابت و مستقیم نگه داشته و تنها با چشم به سمت پایین نگاه کنید. انگشت اشاره یک دست را به آرامی روی پلک بگذارید تا یک چشم بسته شود. با دست دیگر ابروی سمت مخالف را به سمت بالا بکشید و خط ابرو را ماساژ دهید. این کار باعث شل شدن و رفع سفتی ابروها می شود. سپس به آرامی و بدون استفاده از انگشت سعی کنید چشم ها را ببندید و به حالت نیمه باز نگه دارید.
فلج بل نوعی ضعف در عضلات صورت می باشد.این عارضه به طور ناگهانی و معمولا در یک طرف صورت به وجود می آید. علت آن هنوز مشخص نیست ولی بیشتر موارد احتمالا به خاطر عفونت های ویروسی پدید می آیند. بیشتر افراد ظرف ۲ تا ۳ ماه به بهبودی کامل می رسند. یک دوره قرص های استروئید نیز که تا ۷۲ ساعت پس از ظاهر شدن عارضه شروع شود، می تواند شانس بهبودی کامل را بیشتر هم بکند. در صورتی که نمی توانید پلک های خود را کاملا ببندید، می بایست که از چشمان خود محافظت کنید.
ضعف در صورت که معمولا در یک طرف آن مشاهده می شود. این ضعف معمولا به سرعت و در حدود چند ساعت، ایجاد می شود. ممکن است شما برای اولین بار این ضعف را پس از بیدار شدن از خواب احساس کرده و بدین صورت بسیار چشمگیر به نظر برسد. همچنین ممکن است به تدریج و پس از چند سال بد تر شود. اثرات علائم فلج بل متفاوت اند و به از کار فتادن جزئی یا کلی عصب بستگی دارند. این اثرات عبارت اند از : چهره ی شما ممکن است پژمرده به نظر رسیده و به یک سمت کج شود. هنگام لبخند زدن ممکن است تنها یک طرف صورت حرکت کند. جویدن غذا در سمت آسیب دیده می تواند مشکل ساز باشد. ممکن است لقمه ی غذا در پشت لثه گیر افتاده و همچنین نوشیدنی ها و بزاق از آن سمت دهان بیرون بریزند. ممکن است قادر نباشید چشم خود را ببندید که این باعث تولید اشک زیاد و یا خشک شدن چشم می گردد. ممکن است نتوانید روی پیشانی خود چین انداخته، سوت بزنید و یا لپ خود را پر از هوا کنید. ممکن است دچار اختلال در تکلم بشوید چرا که عضلات کنار صورت، به ساخت کلمات کمک می کنند. برای مثال، کلمات شروع شونده با حرف پ. فلج بل بیشتر موارد بدون درد بوده و یا درد بسیار خفیفی ایجاد می کنند. با این وجود در برخی افراد، دردی در ناحیه ی نزدیک گوش ایجاد می شود که ممکن است تا چند روز باقی بماند. صدا های بلند ممکن است ناراحت کننده باشند و سر و صدا های خفیف، شدید تر به نظر برسند. این به علت از کار افتادن یک ماهیچه ی کوچک در گوش می باشد. ممکن است حس چشایی خود را از دست بدهید (در طرفی از زبان که تحت تاثیر بیماری قرار گرفته است)
از کار افتادن عصب چهره ای می تواند باعث فلج جزئی موقت در عضلات صورت شود. بدون درمان فلج بل، بهبودی تقریبا برای همه ی بیماران تا یک سال حاصل شده و برای خیلی افراد نیز کمتر از یک ماه طول می کشد. بسیاری از بیماران تصمیم می گیرند برای تسریع بهبودی، از فیزیوتراپی استفاده کنند. از فیزیوتراپی همچنین برای درمان فلج مغزی کودکان که یک اختلال حرکتی، عضلانی و یا پوسچری است که به دلیل آسیبهایی که به مغز نابالغ در حال رشد، اغلب قبل از تولد وارد میشود، بهره پرفته می شود. برای درمان اختلال دی اگر می خواهید از فیزیوتراپی استفاده کنید، می توانید موارد زیر را امتحان کنید : تمرینات صورت برای فلج بل تحریک الکتریکی ماساژ دستی باز توانی کابات (Kabat)
منبع : jesarat