علت و علائم و درمان خانگی درد طحال در دوران بارداری چیست در دسته پزشکی و سلامت سایت علم سرا
آیا می دانید طحال کجاست.یکی از مهمترین اعضای بدن برای سلامتی دستگاه گردش خون و پاکسازی مواد سمی از بدن طحال است، اما گاهی بدون علائم مشهود این عضو بزرگ شده و باعث مشکلات سلامتی در بدن میشود. چه چیزی باعث درد طحال میشود؟ آیا علائم درد طحال میتواند نشانگر یک عفونت سیستمیک زمینهای باشد؟ این مقاله درباره این سوال و پاسخهای آن و اطلاعات بیشتر در این باره است. طحال قسمت مهمی از سیستم ایمنی را تشکیل میدهد. این عضو کار میکند تا سلولهای خونی قرمز فرسوده و آسیب دیده را تخریب کند و سلولهای جدید را ایجاد کند. از آن جایی که این عضو به صورت فعال در مقابله با عفونتها عمل میکند، شانس زیادی برای عملکرد غیرطبیعی طحال وجود دارد که موجب درد و ناراحتی بسیاری میشود. دلایل متعددی وجود دارند که میتوانند باعث احساس درد شوند. این موارد عبارتند از سپسیس، عفونت سیستمیک، بزرگی طحال، طحال پاره و غیره. از این رو، شخص نیاز دارد تا علائم گوناگون را شناسایی کند تا با کمک تستهای مشخصی قادر به تشخیص باشد. در این مطلب از سایت جسارت در مورد علت و علائم و درمان درد طحال و کبد در دوران بارداری صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.
بزرگ شدن طحال به دلایل مختلفی رخ میدهد از جمله عفونت، بیماریهای خونی، مشکلات ژنتیکی و برخی بیماریهای دیگر که میتواند این عضو را بزرگ کند. طحال یکی از ارگانهای حیاتی در سیستم لنفاوی بدن انسان است ومانند یک نگهبان بدن را از عفونتها و ابتلا به بیماریهای ویروسی حفظ میکند. این عضو از بدن مسئول تولید آنتی بادی برای مقابله در برابر میکروبها وباکتریها است، همچنین به تمیز نگه داشتن خون، حمل و نقل و متعادل سازی سطح مایعات بدن، حفظ پلاکتهای خون و خارج کردن مواد سمی و گلبولهای مرده از خون میپردازد. طحال با تولید دو ماده ضروری فاگوسیتها و لنفوسیتها که هر دو از گروه سلولهای سفید خونی هستند با ابتلای انسان به بسیاری از بیماریها و عفونتها مقابله میکند. بزرگ شدن طحال به نام بیماری اسپلنومگالی شناخته میشود و نشان دهنده فعالیت شدید سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عوامل تهدید کننده حیات است، اما این کار را به اشتباه انجام میدهد و سبب بزرگ شدن طحال شده است. طحال میتواند به میزان زیاد بزرگ شود و حتی با معاینه بالینی بیمار و لمس تورم شکم در ناحیه سمت چپ بدن پشت معده تشخیص داده شود.
کارشناسان طب سنتی اعتقاد دارند مصرف برخی مواد غذایی بویژه خوراکیهای با طبع سرد، شور و ترش میتواند سبب بزرگ شدن طحال و در نهایت آسیب دیدن کبد شود. بیماریهای طحال و بزرگ شدن آن میتواند سبب ابتلای افراد به انواع عفونتها شود، همچنین انرژی پایین برای فعالیت ها، کمک خونی، بی اشتهایی، افزایش وزن بدن، مشکل در هضم مواد غذایی و نیز جریان خون نامنظم، به همین دلیل افراد باید مراقبت خاصی ازسیستم لنفاوی خود بویژه طحال داشته باشند.
از جمله علائم بزرگ شدن طحال میتوان موارد زیر را نام برد: – حساسیت در اطراف ناحیه طحال، در سمت چپ بالای شکم – احساس درد در شکم که تا شانه سمت چپ امتداد پیدا میکند – درد هنگام تنفس عمیق – پایین بودن سطح انرژی – خستگی مزمن – زردی پوست بدن بویژه صورت – کم خونی – کاهش وزن بدون علت – عفونتهای مکرر بویژه در ناحیه گوش، مجاری ادراری، تنفسی و یا عفونتهای سینوسی – خونریزی و بروز کبودی به میزان زیاد در بد
عفونتهای باکتریایی، ویروس ها، انگل، استفاده ازمواد مخدر، رژیم غذایی سرشار از خوراکیهای فست فود، تماس با مواد شیمیایی، مواد نگهدارنده، آفت کش ها، ابتلا به برخی آرتریت، ضربههای فیزیکی به طحال یا آسیب (مانند آسیبهای ورزشی)، داشتن زخم آزمایش خون، انجام سونوگرافی و سی تی اسکن بهترین راهها برای شناسایی مشکل بزرگ شدن طحال هستند. معمولاً پزشکان انواع راهکارهای درمانی مانند مانند درمانهای دارویی، تغییر در رژیم غذایی، از بین بردن عوامل عفونت زا و نیز درمان بیماریهای زمینهای را ابتدا انجام میدهند و تنها درصورتی که هیچ چارهای وجود نداشته باشد طحال را با جراحی از بدن خارج میکنند. در بیشتر موارد نیازی به خارج کردن طحال نیست و با اقدامات درمانی بیماری کنترل میشود، اما چنانچه پزشک چارهای جز خارج کردن این عضو نداشته باشد فرد باید پس از آن مراقبت دقیقی از سلامت خود انجام دهد، زیرا بدن او نمیتواند در برابر بسیاری از بیماریها از خود مقابله کند. کارشناسان به افرادی که دچار مشکل بزرگ شدن طحال هستند توصیه میکنند علاوه بر رعایت رژیم غذایی سالم به طور روزانه ورزش انجام دهند، زیرا این کار باعث بهبود گردش گردش خون و کمک به سلامت طحال میشود.
درد طحال خود نشانهای از یک مسئله زمینهای است و نشانههای دیگر این چنینی نیز میتوانند این مورد را همراهی کنند. این مورد شامل دردی است که ممکن است در ابتدا به ناحیه چپ فوقانی حفره شکمی محدود شود که سپس به بخشهای دیگر گسترش مییابد و به درد تیرکشنده منجر میشود. در صورتی که اسپلنومگالی یا بزرگی طحال و هپاتومگالی یا بزرگی کبد وجود دارد، سپس شخص ممکن است با خوردن حجم اندکی غذا احساس سیری کند یا این که ممکن است پس از صرف غذا، احساس درد را تجربه کند. این مورد معمولا به دلیل کبد و طحال بزرگ شده که به فشار وارد کردن به معده تمایل دارند، رخ میدهد و به همین دلیل اشتهای فرد به طور قابل توجهی کاهش مییابد. علامت دیگر این است که به محض این که درد به طور طبیعی ایجاد شود، ممکن است مشاهده شود که فرد به مقدار زیادی به دچار شدن به بیماریهای عفونی، حساس شود. این مورد بدین دلیل است که اگر چه که یک فرد میتواند بدون طحال زندگی کند اما همچنان به عنوان یک بخش مهم از سیستم ایمنی باقی میماند. از این رو، چنین فردی به احتمال بیشتری به بیماریهای عفونی مبتلا میشود و نیاز است تا دقت بیشتری شود و اطمینان حاصل شود که او به قدر کافی احتیاط میکند به گونهای که از بروز آنها پیشگیری شود. بنابراین، نیاز است تا او به طور منظم واکسینه شود یا تحت درمان با آنتیبیوتیک قرار گیرد. برخی اوقات، علائم درد طحال ممکن است با یک درد شکمی و درد سینه همراه باشد. درد قفسه سینه به خصوص همانند درد ریوی است که زمانی که معده، مثانه یا روده پر میشود، احساس میشود. ناحیه اطراف سمت چپ فوقانی بدن ممکن است به لمس حساس باشد یا ممکن است کمی هم متورم شده باشد. درد قسمت پشتی بدن ممکن است برخی اوقات با علائم همراه باشد. درد قسمت پشتی بدن یا تورم سمت چپ قسمت میانی پشت بدن میتواند به دلیل طحال پاره شده رخ دهد.
درد قفسه سینه زمانی که با کمی از درد شانه خفیف همراه شود میتواند نشانگر یکی از علائم درد طحال باشد. ممکن است طی نفس کشیدن، بر روی ریهها فشار وارد شود و در نهایت ممکن است حرکت قفسه سینه و ریهها به دلیل حساسیت به لمس در ناحیه طحال، درد وجود داشته باشد. یکی دیگر از علائم احتمالی که ممکن است مشاهده شود، کاهش فشار خون است، در حالی که یکی از عملکردهای طحال کمک به تولید سلولهای خونی سفید و قرمز است. به هنگام بروز یک عفونت یا پارگی طحال، خون ممکن است به داخل حفرات شکم نشت کند. این امر میتواند به درد شدید منجر شود و این یک مورد اضطراری است که فرد باید با آن مقابله کند. این مورد میتواند به نوسانات خطرناک در فشار خون همراه با درد منجر شود. درد طحال طی دوران بارداری به ویژه نشان دهنده عفونت شدیدی است که نهایتا ممکن است برای حیات مادر و کودک تهدیدآمیز باشد. از این رو، این یک نشانه جدی است که نیاز است تا بر اساس الویت مورد بررسی قرار گیرد به صورتی که از احتمال هر گونه مشکل آتی جلوگیری شود. سلب مسئولیت: این مقاله تنها هدفش اطلاعرسانی است و نباید به عنوان جایگزین توصیه پزشک متخصص قرار گیرد.
گازی که بر اثر دراز کشیدن در خم روده بزرگ و در نزدیکی طحال به دام می افتد می تواند درد در قسمت فوقانی شکم سمت چپ یا در زیر سمت چپ قفسه سینه ایجاد کند. به این حالت سندرم خمیدگی طحال نیز گفته می شود. علائم و نشانه هایی دیگر سندرم خمیدگی طحال عبارتند از: انبساط قسمت بالای شکم، که می تواند حساس به لمس باشد. صدای طبل مانندی هنگام ضربه زدن به قسمت فوقانی شکم شنیده شود. درد سمت چپ و بالای شکم هنگام خم شدن و یا چرخاندن نیم تنه بالایی ایجاد شود. این درد اغلب با نشستن بدتر شده و با ایستادن رفع می شود. اسهال، گرفتگی عضلات شکمی یا گاز بیش از حد ممکن است در افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر (IBS) به وجود آید.
این عضو کوچک و نرم در دوران جنینی، وظیفه خونسازی را به عهده دارد، اما پیش از تولد نوزاد این وظیفه مهم را به مغز استخوان واگذار میکند و پس از آن تصفیه خون و نیز تقویت سیستم ایمنی را با نگهداری از گلبولهای سالم قرمز و سفید و پلاکت خون به عهده میگیرد، اما این عضو تحت تاثیر عوامل میکروبی و ویروسی یا برخی نارساییهای کبدی، بزرگ و دچار بیماری میشود. به همین علت، دکتر بابک سرطان تاکید میکند که بزرگشدن طحال به خودی خود قابل پیشگیری نیست، بلکه درمان و کنترل آن به درمان بیماریهای زمینهای عامل بروز این بیماری بازمیگردد. بزرگی طحال در برخی موارد از طریق معاینه کلینیکی از سوی متخصص به علت قابل لمس بودن یک برجستگی در زیر دندههای سمت چپ بدن قابل تشخیص است، اما گاهی اوقات پزشک فقط با گرفتن شرح حال و انجام معاینه به این عارضه مشکوک میشود. با این حال دکتر بهار در گفتوگو با جامجم تاکید میکند: گرچه تشخیص این بیماری از طریق آزمایش خون و شمارش تعداد گلبولهای قرمز و سفید و پلاکتها ممکن است، اما هیچ روشی برای تشخیص بزرگشدن طحال از سونوگرافی دقیقتر نیست. فراموش نکنید علائمی چون بروز سریع خونریزی در شخص، احساس درد در قسمت بالا و سمت چپ شکم، احساس سیری بدون صرف غذا، کمخونی، احساس خستگی، عفونتهای مکرر، پزشکی تهران تاکید میکند: افرادی که عادت به ورزش ندارند وقتی تمرینات ورزشی میکنند یا بسرعت میدوند در طرف چپ بدنشان در ناحیه زیر شکم احساس درد میکنند که میتواند خبر از وارد آمدن فشار به طحال بدهد که البته مورد جدی نیست و رفع میشود.
وقتی صحبت از درمان بزرگی طحال میشود ذهن متخصصان معطوف به درمان بیماریها و علل ثانویهای میشود که به بزرگی طحال منجر شده است. چرا که به گفته دکتر بهار، بزرگشدن طحال بیشتر علل عفونی، ویروسی و باکتریایی دارد و در درجه دوم به اشکالات جریان خون و نارساییهای کبدی مربوط میشود. یعنی اگر کبد دچار مشکل و التهاب بشود به طحال فشار میآورد. در برخی موارد، بیماریهایی چون تالاسمی و حتی در مواردی تومورهای طحال نیز به بزرگشدن آن منجر میشود. خوب است بدانید که از عفونتهایی که میتواند به بزرگی طحال منجر شود عفونتهای ویروسی مانند مونونوکلئوز (یکی از بیماریهای مسری ویروسی در دستگاه تنفس، کبد و دستگاه لنفاوی است که بیشتر نوجوانان را درگیر میکند)، عفونتهای باکتریایی مانند سیفلیس یا عفونت لایه داخلی قلب و عفونتهای انگلی مانند مالاریاست. همچنین بیماریهایی چون سیروز و سایر بیماریهای کبدی، برخی انواع کم خونی و سرطانهای خون و نیز بروز فشار خون در رگ طحال یا کبد نیز میتواند بزرگی طحال را به دنبال داشته باشد.
نکته مهم در درمان بزرگی طحال آن است که بسیاری از افراد میتوانند فقط با درمان علل و بیماریهای ثانویهای که به بزرگی طحال منجر شده است، اصلاح الگوی فعالیت شان و نیز مراقبت از ابتلا به بیماریهای عفونی به درمان موثر این مشکل دست یابند و برخی دیگر نیز باید تن به جراحی بدهند و این عضو از بدنشان را خارج کنند. دکتر بهار با تاکید بر این که افرادی که دچار بزرگشدن طحال شدهاند، باید از ورزش حرفهای و شدید اجتناب کنند، میگوید: اگر بزرگشدن طحال تشخیص داده شود، ابتدا پزشک به درمان بیماریهای مرتبط با این عارضه و در مرحله آخر، روش جراحی فکر میکند. البته هر فردی میتواند بدون طحال به زندگی خود ادامه دهد، اما از آنجا که اینگونه افراد بیشتر در معرض ابتلا به انواع عفونتها قرار دارند باید پیش از عمل جراحی به آنها واکسن ذاتالریه چند ظرفیتی طبق دستورالعمل خاصی تزریق شود. این واکسنها از بروز عفونت خون، استخوان و مفاصل در این افراد جلوگیری میکند. همچنین این افراد نهتنها باید از سفر به مناطقی که احتمال ابتلا به بیماری مالاریا در آنجا وجود دارد اجتناب کنند، بلکه باید بهداشت فردی خود را با دقت و حساسیت بیشتری حفظ و سعی کنند تا از مواجهه با افراد مبتلا به بیماریهای عفونی دوری کنند. به خاطر داشته باشید که اگر در طرف چپ بالای شکم احساس درد میکنید، بخصوص اگر درد شدید است یا هنگام نفس عمیق کشیدن بدتر میشود، باید در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.
عملکردهای طحال معمولا شامل : پاکسازی موجودات نفوذ کننده در خون (باکتری ها) ذخیره سازی خون تولید آنتی بادی برای سیستم ایمنی بدن حذف سلول های غیر طبیعی خون پاکسازی میکروارگانیسم ها و آنتی ژن های ذرات از جریان خون مکمل فعال سازی و توفسین (تتراپپتید ایمنی)
اگر بزرگ شدن طحال تشخیص داده شود، اصولا پزشکان روش جراحی را تصیه می کنند . البته تصمیم گیری برای انجام جراحی و برداشتن طحال باید با دقت انجام گیرد و معمولا پس از بررسی های لازم و آزمایش های گوناگون، پزشک متخصص این تصمیم را می گیرد. هر فردی می تواند بدون طحال به زندگی خود ادامه دهد، اما این گونه افراد بیشتر از افراد عادی در معرض ابتلا به انواع عفونت ها قرار دارند و باید تمام نکاتی را که پزشک به آنها توصیه می کند، رعایت کنند تا مشکل خاصی پس از عمل نداشته باشند .
منبع : jesarat