علت و علائم و درمان قطعی التهاب لوزه سوم در کودکان و بزرگسالان در دسته پزشکی و سلامت سایت علم سرا
همانطور که میدانید لوزه ها از بافت های نرمی تشکیل شده اند که در دو طرف قسمت انتهایی دهان قرار گرفته اند . ورم و التهاب لوزه ها بر اثر عفونت های مختلف به وجود می آید و با علائمی مانند گلو درد، تب، احساس درد گلو و احساس خستگی شدید خود را نشان میدهد.
علت التهاب لوزه یا بیماری های ویروسی هستند یا باکتریایی . علائم آن تب و گلودرد است. حتی کسانیکه لوزههای خود را با عمل در آوردهاند نیز مستعد این بیماری هستند. ورم لوزهای که توسط باکتریها اتفاق افتاده باشد با آنتیبیوتیکها درمان میشود، این در حالی است که داروی خاصی برای ورم لوزهای که از طریق ویروسها ایجاد شده وجود ندارد. دلایل ویروسی مانند ویروسهای سرما خوردگی، ویروس اشتین بار (بیماری مونونوکلئوز)، ویروس هرپس، ویروس اچ آی وی، آدنوویروس.دلایل باکتریایی مانند باکتری استرپتوکوک β-hemolytic گروه A و کمتر شایع در بیماریهای سیفیلیس، استافیلوکوک، کلامیدیا، سیاه سرفه، فوزو باکتریوم، دیفتری و سوزاک.با وارد شدن باکتری یا ویروس به بدن، لوزهها به مبارزه باآنها می پردازند و متورم میشوند. گلبولهای سفید در داخل لوزهها باکتریها و ویروسها را میکشند که ممکن است باعث التهاب و سرخی گلو و تب شود. در این مطلب از سایت جسارت در مورد علت و علائم و درمان التهاب لوزه در کودکان و بزرگسالان چیست صحبت میکنیم امیدواریم مورد توجه قرار بگیرد.
درمان شامل کم کردن علائم تورم لوزه هاست: کم کردن درد، التهاب و سرخی گلو و لوزه ها، کاهش تب (با تجویز استامینوفن، ایبوبروفن، پاراستامول) کم کردن سرفه با استفاده از غرغره آب نمک، قرص سرفه، مایعات گرم و سرد، سوپ جو، استراحت در رختخواب) اگر تورم لوزهها به دلیل استرپتوکوک باشد، آنگاه آنتی بیوتیکهایی مانند آمپی سیلین و آموکسی سیلین مفید خواهند بود. یک ماکرولید مانند اریترومایسین برای کسانی که به آمپی سیلین آلرژی دارند مفید خواهد بود. کسانیکه بدنشان به آمپی سیلینها جواب نمی دهد میتوانند از کوآموکسی کلاو یا کلیندامایسین استفاده کنند. اگر تورم لوزهها به دلیل ویروس باشد، طول درمانش بستگی به نوع ویروس دارد . معمولاً بین یک تا دو هفته است . اما ممکن است بیماری وخیم شده و نیاز به برداشتن لوزهها توسط جراحی باشد.
در پشت گلو دو توده بافتی به نام لوزه وجود دارد که به عنوان فیلتر عمل کرده و میکربهایی را که میتوانند وارد مسیرهای هوایی شما شده و عفونت ایجاد کنند، محبوس میکنند. لوزهها آنتی بادیهایی تولید میکنند که با عفونت مبارزه میکند اما گاهی اوقات خود لوزهها عفونی میشوند. در این وضعیت لوزهها که توسط باکتریها یا ویروسها آسیبدیدهاند، متورم و ملتهب میشوند، چنین وضعیتی التهاب لوزه یا تانسیلیت خوانده میشود. عفونت لوزه مخصوصاً در کودکان متداول است. این وضعیت میتواند گاهوبیگاه اتفاق بیفتد و یا اغلب عود کند.
عفونتهای باکتری و ویروسی میتوانند موجب التهاب لوزه شوند. علت متداول التهاب لوزه باکتری استرپتوکوکوس (معروف به استرپ) است. علتهای دیگر متداول آن عبارتاند از: • آدنوویروس • ویروس آنفلوانزا • ویروس اپشتین بار • ویروسهای پارا آنفلوانزا • انتروویروس • ویروس هرپس سیمپلکس علائم اصلی التهاب لوزه، التهاب و تورم لوزهها است و گاهی اوقات به قدری شدید است که مسیرهای هوایی را مسدود میکند. علائم دیگر آن عبارتاند از: • گلو درد یا حساس شدن گلو • قرمزی لوزهها • پوشش سفید یا زرد روی لوزهها • زخم یا تاولهای دردناک در گلو • گرفتگی صدا • سردرد • کاهش اشتها • گوشدرد • دشواری بلع یا تنفس در طریق دهان • تورم غدد در گلو یا ناحیه فک • تب ، سردی • بوی بد دهان در کودکان علائم آن ممکن است شامل موارد زیر نیز باشد: • تهوع • استفراغ • درد شکم
درمان التهاب لوزه بستگی به علت آن دارد. برای تعیین علت آن پزشک ممکن است آزمایش فوری تشخیص استرپتوکوک یا کشت نمونه ترشحات گلو تجویز کند. در هر دوی این آزمایشها به آرامی سواب (ابزاری شبیه به گوش پاک کن) به پشت گلو نزدیک به لوزهها مالیده میشود. کار آزمایشگاهی میتواند عفونت باکتریایی را شناسایی نماید. عفونت ویروسی در این آزمایش تشخیص داده نمیشود، اما در صورتی که تست باکتری منفی باشد، ممکن است علت التهاب لوزه، ویروس فرض گرفته میشود. اگر آزمایشها باکتری را تشخیص دهند، درمان شامل آنتی بیوتیک برای درمان عفونت میباشد. آنتی بیوتیکها ممکن است به صورت یک آمپول یا ده روز قرص خوراکی مصرف شود. با این که علائم احتمالاً ظرف دو تا سه روز پس از شروع آنتی بیوتیکها بهبود مییابد، باید همه داروهایی که پزشک برایتان تجویز کرده است را مصرف کنید تا مطمئن شوید باکتریها به طور کامل نابودشدهاند. برخی از مردم نیاز به مصرف دو دوره آنتی بیوتیک دارند. اگر التهاب لوزه به واسطه ویروس ایجاد شده باشد آنتی بیوتیک تأثیری ندارد و بدن شما خود باید عفونت را برطرف کند. درعینحال، صرفنظر از علت بیماری، کارهایی برای بهبودی میتوانید انجام دهید: • به اندازه کافی استراحت کنید • مایعات گرم یا خیلی سرد بنوشید تا درد گلویتان آرام شود • غذاهای نرم مانند ژله، بستنی یا سس سیب بخورید. • از یک رطوبت ساز یا بخور سرد در اتاق بهره ببرید. • آب نمک گرم غرغره کنید. • آبنباتهای حاوی بنزوکائین یا بیحس کنندههای دیگر بمکید. • مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن مصرف کنید.
زمان برداشتن لوزه ها کی است ؟ لوزهها بخش مهمی از دستگاه ایمنی بدن در طول زندگی هستند، بنابراین بهتر است از برداشتن آنها اجتناب شود، اما اگر التهاب لوزه از بین نمیرود یا به صورت مکرر بازمیگردد یا لوزهها بزرگشدهاند و موجب انسداد مسیرهای هوایی فوقانی یا دشوار شدن بلع شدهاند، جراحی برداشتن لوزهها که تانسیلکتومی نامیده میشود ممکن است لازم باشد. در بیشتر تانسیلکتومی ها با استفاده از چاقوی کوچک جراحی (اسکالپل) لوزهها برداشته میشوند اما روشهای جایگزین زیادی برای این روش سنتی وجود دارد. روزبهروز پزشکان بیشتری از روش لیزر، امواج رادیویی، انرژی اولتراسوند یا الکتروکوتر برای بریدن، سوزاندن یا برداشتن لوزههای بزرگشده استفاده میکنند. همانند همه جراحیهای دیگر هر یک از این روشها معایب و مزایای خود را دارد. در مورد روش جراحی باید در مورد گزینههای ممکن با پزشک صحبت کنید تا مناسبترین روش را انتخاب کنید.
جراحی برداشتن لوزه یک عمل سرپایی است که تحت بیهوشی عمومی انجامشده و معمولاً ۳۰ تا ۴۵ دقیقه طول میکشد. این جراحی در کودکان بسیار شایعتر است. بیشتر کودکان ظرف حدود چهار ساعت پس از عمل مرخص میشوند و یک هفته تا ده روز بهبودی آنها طول میکشد. تقریباً همه کودکان گلو درد خفیف تا شدید را پس از جراحی تجربه میکنند. برخی ممکن است درد گوش، فک و گردن را نیز تجربه کنند. پزشک کودک شما داروهایی برای آرام کردن این درد تجویز یا توصیه خواهد کرد. در طول دوره بهبودی باید کودک به مقدار کافی استراحت کند. باید مطمئن شوید که کودک به مقدار زیادی مایعات دریافت میکند اما نباید محصولات لبنی به مدت حداقل ۲۴ ساعت پس از جراحی به او بدهید. اگر چه گلو درد ممکن است موجب بیمیل شدن کودک نسبت به خوردن شود اما هر قدر زودتر بتواند چیزی بخورد زودتر بهبود خواهد یافت. تا چند روز پس از جراحی کودک ممکن است تب خفیف و مقداری لکه خون موجود در بینی یا بزاق را تجربه کند. اگر تب بیشتر از ۳۸٫۸ درجه سانتیگراد است یا در صورتی که خون به رنگ قرمز روشن مشاهده کردید، فوراً با پزشک تماس بگیرید. ممکن است توجه پزشکی فوری لازم باشد.
التهاب گلو که به آن اصطلاحاً فارنژیت گفته میشود و نیز تورم لوزهها، مشکلات شایعی هستند که اغلب به عنوان گلودرد توصیف میشوند. گلو مثل چهار راهی است که عقب دهان و بینی را به حنجره و مری وصل میکند. لوزهها در بالای گلو قرار داشته و به دفاع در مقابل حمله عفونتها کمک میکند. تورم و التهاب لوزهها در کودکان بسیار شایعتر میباشد زیرا لوزههای آنها بزرگتر میباشد. لوزهها با افزایش سن کودک به تدریج کوچکتر میگردند. التهاب گلو (فارنژیت) نیز بیشتر در بزرگسالان دیده میشود. با اینحال هم التهاب گلو و هم التهاب لوزهها میتوانند با یکدیگر در کودکان و بزرگسالان دیده شوند.
چندین روش خانگی برای تسکین گلو درد وجود دارد مثل نوشیدن مقادیر زیادی از مایعات داغ و یا خیلی سرد و نیز خوردن بستنی. هم التهاب گلو و هم التهاب لوزهها بطور طبیعی با این اقدامات در عرض چند روز بهبود مییابند. با اینحال اگر درد خیلی شدید باشد و یا اینکه بعد از ۴۸ ساعت بهبود نیافت یا دچار اشکال در نفس کشیدن و یا بلع شدید، باید به پزشک مراجعه نمایید. اگر پزشک مشکوک به وجود عفونت باکتریایی شود ممکن است برایتان آنتیبیوتیک تجویز نماید. آبسه اطراف لوزه را ممکن است با استفاده از آنتیبیوتیک یا تزریق وریدی درمان نمود. راه دیگر آن است که این آبسه را تحت بیهوشی عمومی تخلیه نماییم. در بعضی شرایط ممکن است لازم باشد که لوزهها را با استفاده از عمل جراحی بیرون آوریم. التهاب لوزهها به ندرت در بزرگسالان عود میکند اما در کودکان ممکن است این وضعیت بطور مکرر عود نماید. التهاب گلو ممکن است در تمام طول عمر عود نماید.
بدون اغراق صدها ویروس مىتوانند باعث بروز آنفلوانزا یا سرماخوردگى شوند و این بیمارىها اغلب با گلودرد همراه است. اگر دچار گرفتگى و آبریزش بینی، عطسه، دردهاى عمومى همراه با گلودرد شدید، احتمالاً ویروسها عامل بیمارى هستند بهویژه اگر تب بیمار کمتر از ۱۰۱ درجه فارنهایت (۳/۳۸ درجه سانتىگراد) باشد. این عفونتها بسیار مسرى هستند و اغلب تعدادى ازا عضاء خانواده یا جامعه این علائم را نشان مىدهند. هنگامى که دستگاه ایمنى بدن شروع به ساختن پادتنهاى ضد ویروس مىکند بیمار بهبود مىیابد.
شایعترین عفونت باکتریائى حلق در اثر گروه خاصى از باکترىهاى استرپتوکوک ایجاد و منجر به گلودرد استرپتوکوکى مىشود. این عارضه با تب، قرمزى شدید حلق، دردهاى عضلانی، و تورم غدد لنفاوى گردن همراه است. این نوع عفونت باید با آنتىبیوتیکها درمان شود زیرا با عوارض مهم و متعددى مثل آسیب دریچههاى قلبى و کلیهها، التهاب لوزه، ذاتالرّیه، التهاب سینوس، و عفونت گوش همراه است. کشت از حلق معمولاً توسط پزشک انجام مىشود زیرا گلودرد استرپتوکوکى همیشه در معاینهٔ تنها مشخص نمىشود. بهعلت ماهیت شدیداً مسرى استرپتوکوک برخى از پزشکان هنگام بروز گلودرد استرپتوکوکى در یک فرد همهٔ اعضاء خانواده را درمان مىکنند.
التهاب حنجره ممکن است منشاء ویروسى و باکتریائى داشته باشد و یا در اثر ضربه ایجاد شود. التهاب حنجرهٔ ویروسى شایعتر است. خشونت و تغییر غیرطبیعى صدا که معمولاً با تمایل مداوم به صاف کردن گلو همراه است از عمدهترین علامتها هستند. در التهاب حنجرهٔ شدید ویروسى و بسیارى از مواردى باکتریائى آن تب و دردهاى عضلانى نیز ممکن است وجود داشته باشند. درمان خاصى براى التهاب حنجرهٔ ویروسى وجود ندارد. اقدامات محافظهکارانه عبارتند از: مسکنهاى ضعیف در صورت وجود درد (آسپیرین یا استامینوفن)، استفاده از مرطوبکنندهها در صورت خشکى هوا، و استراحت دادن به تارهاى صوتی. اگر التهاب حنجره شدید است باید نمونه براى کشت برداشت شود و در صورت یافتن باکترىهائى که از نظر پزشکى اهمیت دارند باد آنتىبیوتیک تجویز گردد. التهاب حنجرهٔ ناشى از ضربه (مکانیکی) در اثر فشار آوردن به تارهاى صوتى ایجاد مىشود. این عارضه در میان خوانندگان و افراد دیگرى که در اثر استفادهٔ بیش از حد از تارهاى صوتى دچار خشونت صدا مىشوند، شایع است. به تارهاى صوتى خود استراحت دهید و از صحبت کردن در محیطى که یک صداى زمینهاى وجود دارد خوددارى کنید و از تغییر ارتفاع صداى خود پرهیز نمائید. اگر خشونت صدا بیش از یک یا دو هفته ادامه یافت براى رد احتمال وجود پولیپ تارهاى صوتى و یا فلج آنها به پزشک مراجعه کنید. خطرناکترین عفونت حلق، التهاب اپیگلوت (اپیگلوت غضروفى است که در دهانهٔ ورودى حنجره قرار دارد و هنگام بلع از ورود غذا به آن جلوگیرى مىکند -م). حاد خوانده مىشود. این عارضه یک عفونت باکتریائى حنجره است. تورم بهویژه در کودکان ممکن است راه هوائى را مسدود کند و یک فوریت پزشکى واقعى بهوجود آورد. هنگامى که فرد مبتلا به گلودرد دچار اشکال در بلع یا تنفس مىشود، فوراً او را نزد پزشک یا به یک مرکز فوریتها ببرید.
لوزههاى طرفى حلق و لوزهٔ سوم (بافت لنفاوى در دیوارهٔ خلفى حلق-م). تودههاى کوچکى از غدد لنفاوى هستد که در پشت حلق قرار گرفتهاند. آنها باکترىها و ویروسها را به دام مىاندازند. اگر لوزهها عفونى شوند، پادتنهائى مىسازند که بقیهٔ قسمتهاى بدن را در مقابل تهاجم بعدى محافظت مىکنند. با وجود این لزوم این عمل حفاظتى در حدود سن سه سالگى خاتمه مىیابد. از این به بعد لوزههاى طرفى و لوزهٔ سوم عملکرد شناخته شدهٔ اندکى دارند، و در برخى افراد مىتوانند منبع گلودرد عودکننده باشد و حتى باعث اختلال تنفس و بلع شوند. بنابراین علائم التهاب لوزه شبیه آنفلوانزا است و شامل تب، سردرد، دردهاى عضلانی، گلودرد و لرز مىگردد.
منبع : jesarat